ứng phó với Biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh

15/09/2016
Xem cỡ chữ - + Đọc bài viết

Đây là một trong 21 Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2020 vừa được Chính phủ phê duyệt tại Nghị quyết số 73/NQ-CP ngày 26/8/2016.
Mục tiêu của Chương trình nhằm phát huy năng lực của toàn đất nước, tiến hành đồng thời các giải pháp thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu và giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, bảo đảm an toàn tính mạng người dân và tài sản. Tăng cường năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu của con người và các hệ thống tự nhiên; tăng trưởng xanh, tiến tới nền kinh tế các-bon thấp, làm giàu vốn tự nhiên trở thành xu hướng chủ đạo trong phát triển kinh tế bền vững. Tái cấu trúc và hoàn thiện thể chế kinh tế theo hướng xanh hóa các ngành hiện có và khuyến khích phát triển các ngành kinh tế sử dụng hiệu quả năng lượng và tài nguyên với giá trị gia tăng cao.Thực hiện Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu, Chiến lược quốc gia về tăng trường xanh, tích cực thực hiện cam kết của Việt Nam cùng cộng đồng quốc tế bảo vệ khí hậu trái đất. Tạo đà tiếp tục thu hút hỗ trợ vốn đầu tư từ cộng đồng quốc tế. Giảm lượng phát thải khí nhà kính hướng đến việc triển khai thực hiện cam kết giảm phát thải khí nhà kính sau 2020 (COP21 và cam kết quốc gia tự quyết định-INDC).                                
Chương trình cũng đặt ra mục tiêu cụ thể phấn đấu đến năm 2020: Hoàn thành 30 dự án chuyển tiếp; 42 dự án trồng rừng ngập mặn ven biển, phòng hộ đầu nguồn và một số dự án ưu tiên cấp bách tại Văn bản số 1443/TTg-QHQT ngày 19/9/2012 của Thủ tướng Chính phủ sau khi đã được rà soát. Trồng, phục hồi 10.000 ha rừng ngập mặn ven biển, rừng phòng hộ đầu nguồn nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu, hấp thụ 02 triệu tấn khí CO2 mỗi năm và tạo sinh kế ổn định cho người dân.
Đối với hợp phần Biến đổi khí hậu: Xây dựng 01 hệ thống giám sát biến đổi khí hậu, 01 hệ thống giám sát, dự báo xâm nhập mặn thuộc Quy hoạch mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường quốc gia giai đoạn 2016 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 theo Quyết định số 90/QĐ-TTg ngày 12/01/2016 của Thủ tướng Chính phủ. Xây dựng, nâng cấp từ 6 đến 10 công trình hồ, đập với dung tích 100 triệu m3 nhằm điều tiết lũ trong mùa mưa, chống hạn trong mùa khô ở các khu vực có mức độ hạn hán gia tăng. Xây dựng, nâng cấp từ 06 đến 08 hệ thống kiểm soát mặn, giữ ngọt phù hợp với Kế hoạch Đồng bằng sông Cửu Long; từ 02 đến 03 hệ thống kiểm soát mặn, giữ ngọt tại các khu vực ven biển. Xây dựng, nâng cấp 200 km đê, kè sông, biển xung yếu ở những khu vực có ảnh hưởng lớn và trực tiếp đến sản xuất, tính mạng và đời sống của trên 03 triệu người dân ở những khu vực ven sông, ven biển.
Xây dựng 01 hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về biến đổi khí hậu và cập nhật Kế hoạch hành động ứng phó với biến đồi khí hậu của quốc gia.
 Đối với hợp phần Tăng trưởng xanh: Phấn đấu đến năm 2020, giảm cường độ phát thải khí nhà kính từ 08% đến 10% so với mức 2010; giảm tiêu hao năng lượng tính trên GDP từ 01% đến 1,5% mỗi năm; Xây dựng Trung tâm nghiên cứu, đào tạo ứng dụng và chuyển giao công nghệ xây dựng xanh tại Việt Nam với quy mô 50 ha. Thay thế 1.000 phao báo hiệu đường thủy nội địa sử dụng đèn ắc quy thành phao báo hiệu sử dụng đèn năng lượng mặt trời. Hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật nội đồng khu tưới mẫu 100 ha; xây dựng mô hình tổ chức quản lý và vận hành hệ thống thủy lợi trong sản xuất lúa theo hướng tăng trưởng xanh; xây dựng khu nghiên cứu, khảo nghiệm cây trồng cạn, khảo nghiệm lúa, nhân giống quy mô 25 ha. Đầu tư 25 trang thiết bị kiểm định và kiểm toán năng lượng cho ngành Công nghiệp khai thác khoáng sản; 29 trang thiết bị kiểm định và kiểm toán năng lượng cho các ngành công nghiệp sản xuất và chế biến khác. Xây dựng kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh cấp ngành, vùng và địa phương.
Tổng vốn thực hiện Chương trình: 15.866 tỷ đồng (vốn đầu phát triển từ ngân sách Trung ương là 470 tỷ đồng; vốn sự nghiệp từ ngân sách Trung ương là 396 tỷ đồng; vốn ODA là 15.000 tỷ đồng); trong đó hợp phần Biến đổi khí hậu: 11.300 tỷ đồng, hợp phần Tăng trưởng xanh: 4.566 tỷ đồng.
 
Thời gian thực hiện: 2016 - 2020, phân chia thành 02 hợp phần, với cơ chế quản lý thực hiện như sau:
Hợp phần Biến đổi khí hậu: do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan quản lý thực hiện.
Hợp phần Tăng trưởng xanh: do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan quản lý thực hiện.
Bộ Tài nguyên và Môi trường tổng hợp Chương trình, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng họp họp phần Tăng trưởng xanh.
Về tổ chức thực hiện Chương trình, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì tổ chức triển khai thực hiện Chương trình; Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính hướng dẫn các tổ chức, cá nhân thực hiện Chương trình; Tổng hợp và xây dựng kế hoạch trung hạn và hằng năm đối với các mục tiêu, nhiệm vụ của Chương trình gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính tổng hợp theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản pháp luật liên quan; Kiểm tra, giám sát tình hình thực hiện Chương trinh; định kỳ tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình; Chủ trì và phối hợp với các bộ, ngành có liên quan sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới các chính sách, bảo đảm cho việc thực hiện các mục tiêu đề ra của Chương trình; Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Tài chính trong việc phân bổ nguồn lực, thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn các dự án thuộc Chưong trình.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và chủ Chương trình cân đối, bô trí vốn đầu tư phát triển theo kế hoạch trung hạn và hằng năm để thực hiện Chương trình; Chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đổi vốn các dự án sử dụng vốn ngân sách Trung ương, vốn công trái quôc gia, vốn trái phiếu chính phủ, vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài ừợ nước ngoài thuộc Chương trình; Chủ trì, triển khai thực hiện họp phần Tăng trưởng xanh, thông báo cho chủ Chương trình về kế hoạch đầu tư công trung hạn và tình hình triển khai thực hiện họp phần Tăng trưởng xanh; Phối hợp với chủ Chương trình kiểm tra, giám sát kết quả thực hiện Chương trình.
Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định nguồn vốn, phần vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ cho các dự án khởi công mới; Chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và chủ Chương trình phân bổ, bố trí vốn sự nghiệp thực hiện Chương trình.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát lại các dự án để bảo đảm tính cấp bách cần thiết của các dự án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt giai đoạn 2011 -2015; Phối hợp, đề xuất và chịu trách nhiệm về mặt kỹ thuật các dự án thuộc lĩnh vực phụ trách về nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy lợi liên quan đến tăng trưởng xanh và biến đổi khí hậu; tổng hợp gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư để xem xét, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
Thủ tướng cũng giao các Bộ: Xây dựng, Công Thương, Giao thông vận tải phối hợp, đề xuất và thẩm định danh mục các dự án giảm phát thải khí nhà kính, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, phát triển năng lượng mới, năng lượng tái tạo trong công nghiệp, dân dụng, xây dựng, giao thông.
Các Bộ, ngành khác và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Chủ trì tổ chức thực hiện Chương trình ở địa phương; Rà soát, đề xuất xây dựng và triển khai các dự án để thực hiện Chương trình; Xây dựng các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch trung hạn và hằng năm của Bộ, ngành và địa phương; gửi chủ Chương trình và Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước và các văn bản pháp luật liên quan; Quản lý, đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện các dự án thuộc Chương trình do địa phương quản lý; định kỳ báo cáo chủ Chương trình tiến độ thực hiện Chương trĩnh tại địa phương; tổ chức sơ kết và tổng kết Chương trình ở địa phương theo quy định.
CTTĐT (06/09/2016, http://www.monre.gov.vn/)