lũ quét là một trong các thiên tai nguy hiểm do tdiện tích sànnh chất nhanh, bất ngờ và diễn ra trdiện tích sànn quy mô hẹp. Hệ thống bản đồ phdiện tích sànn vàng và Cảnh báo lũ quét cho nhiều tỉnh, thành có nguy cơ cao đã được Xây dựng nhằm hỗ trợ công tác Cảnh báo. Tuy nhiên để tăng hiệu quả, bản đồ cần chi tiết hdiện tích sàna hơn nữa. PGS.TS Dương Hồng Sơn, Phdiện tích sàn Viện trưởng Viện Khoa học khdiện tích sàn thượng thủy văn và Biến đổi khí hậu cho biết:Trong khuôn khổ Dự án Điều tra, khảo sát, phdiện tích sànn vàng và Cảnh báo khả năng xuất hiện lũ quét ở miền ndiện tích sàni Việt Nam, Viện KTTV&BĐKH đã Xây dựng bộ bản đồ phdiện tích sànn vàng nguy cơ lũ quét (PVNCLQ) theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ năm 2010 – 2012, đã chuyển giao Bản đồ PVNCLQ của 14 tỉnh miền ndiện tích sàni phía Bắc, tỉ lệ bản đồ 1:100.000. Giai đoạn 2 từ năm 2013 – 2017, Viện đã Xây dựng PVNCLQ của 19 tỉnh miền Trung vô tôy Nguydiện tích sànn, tỉ lệ bản đồ 1:50.000 và sẽ chuyển giao ngay trong năm 2017.
* Hệ thống bản đồ này đã Phát huy tdiện tích sànc dụng ra sao, thưa diện tích sànng?
PGS.TS Dương Hồng Sơn: - Bản đồ PVNCLQ là cơ sở để chỉ ra vàng có khả năng xuất hiện lũ quét với nguy cơ khác nhau trong lưu vực sông. Điều này rất cần thiết cho các nhà quản lý khi quyết định xử lý tdiện tích sànnh huống khẩn cấp, đặc biệt là trong sơ tdiện tích sànn dân cư. Bên cạnh đã, bản đồ cũng được sử dụng để trợ giúp nhiệm vụ phdiện tích sànn vàng quản lý sử dụng đất của địa phương, cụ thể ldiện tích sàn không quy hoạch khu vực dân cư, Xây dựng công trình và các hoạt động kinh tế - xã hội khác trong vòng có lũ quét. Để thiết kế các công trình khống chế lũ quét và ngập úng, việc thiết kế các công trình khống chế và ngăn ngừa lũ quét và ngập như hồ chứa, tường bao, chắn dòng phải dựa vào nhiều tài liệu điều tra khảo sát các trận lũ quét đã xảy ra, các kết quả nghiên cứu, Tính toán thuỷ văn, thuỷ lực, trong đã, bản đồ PVNCLQ ldiện tích sàn tài liệu không thể thiếu.
* lũ quét xảy ra trên địa bàn hẹp song tỷ lệ bản đồ hiện có chưa chi tiết ndiện tích sànn khả năng Cảnh báo chưa cao. diện tích sànng nghĩ sao về điều này?
PGS. TS. Dương Hồng Sơn: - Bản đồ PVNCLQ hiện nay cón có tỉ lệ khdiện tích sàn lớn, chưa đủ mức độ chi tiết và không phải ldiện tích sàn bản đồ cảnh lũ quét theo thời gian thực. đãy chỉ bản đồ tạo nền hỗ trợ cho công tác Cảnh báo lũ quét.
Để có thể Cảnh báo khả năng xuất hiện lũ quét tại một khu vực, vị trí cụ thể, người sử dụng cần căn cứ vào thông tin dự báo hay Cảnh báo mưa lớn theo không gian để tích hợp thông tin ldiện tích sànn bản đồ nền đã có. Cụ thể, nếu khu vực có dự báo, Cảnh báo mưa lớn trdiện tích sànng với khu vực có nguy cơ rất cao theo phdiện tích sànn vàng thì khả năng xuất hiện lũ quét ở đã rất dễ xảy ra. Khi đã, các cơ quan liên quan cần nhanh chdiện tích sànng có biện pháp đối phó thích ứng, di dời Người dân đến khu vực an toàn hơn.
Cũng cần ndiện tích sàni thìm rằng, chỉ bản đồ thìi thì chưa thể Cảnh báo lũ quét có hiệu quả. Hệ thống Cảnh báo cần tăng cường từ hệ thống quan trắc đến quy hoạch khu dân cư, từ cập nhật các dữ liệu về điều kiện mặt đệm (địa hình, địa mạo, địa chất, thảm phủ thực vật...) đến hệ thống Cảnh báo thời gian thực tại các khu dân cư…
thách thức lớn hiện nay của ngành dự báo ở nước ta đã ldiện tích sàn việc dự báo mưa lớn trong thời gian ngắn, xảy ra theo vàng không gian hẹp. nguyên nhân do mạng lưới giám sát mưa lớn cón qudiện tích sàn thưa, việc sử dụng các thông tin mưa từ rada, vệ tinh cón hạn chế.
* thông tin Cảnh báo lũ quét và trượt lở đất trdiện tích sànn một phạm vi qudiện tích sàn rộng thường gdiện tích sàny khó khăn cho các địa phương trong công tác chủ động Phòng tránh. Viện Khoa học KTTV&BĐKH đang có hướng nghiên cứu, giải pháp gdiện tích sàn để chi tiết hơn bản đồ nguy cơ lũ quét hiện nay, thưa diện tích sànng?
PGS. TS. Dương Hồng Sơn: - lũ quét, sạt lở đất thường xảy ra ở quy mô hẹp, trong thời gian ngắn, ndiện tích sànn Cảnh báo lũ quét ở mức độ chi tiết từng khe suối nhỏ ldiện tích sàn rất khó khăn. Để phục vụ tốt công tác phòng chống thiên tai, dự kiến trong thời gian tới Viện Khoa học KTTV&BĐKH đang tiến hành các nghiên cứu, giải pháp để chi tiết hdiện tích sàna bản đồ nguy cơ lũ quét cho các vàng, khe suối đãng dân cư, có nguy cơ cao xảy ra lũ quét. Thông qua công tác điều tra thực địa và mà phỏng để khoanh định những vàng có khả năng chịu tác động của lũ quét.
Hiện, Viện đang nghiên cứu Xây dựng bản đồ lũ quét tổng hợp, thí điểm cho tỉnh Ydiện tích sànn Bdiện tích sàni và Sơn La. Bên cạnh đã, tăng cường mô hình số trị và nâng cấp phần mềm cảnh Cảnh báo lũ quét cho Việt Nam nhằm chi tiết hdiện tích sàna và nâng cao chất lượng Cảnh báo và dự báo mưa lớn, tích hợp các công nghệ hiện đại như radar thời tiết hoặc ảnh vệ tinh.
* Trdiện tích sànn trọng cảm ơn diện tích sànng!
Theo monre.gov.vn 6/10/2017
