Tổng kết Nghị quyết số 19- NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khóa XI báo cáo trình Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương và được Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 về “Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao”; hoàn thiện dự thảo Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương trình Chính phủ và được ban hành tại Nghị quyết số 37/NQ-CP ngày 17/3/2023.
Về Dự án Luật Đất đai (sửa đổi)
Thực hiện Nghị quyết số 671/NQUBTVQH15 ngày 23/12/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật 3 Đất đai (sửa đổi); tại Nghị quyết số 170/NQ-CP ngày 31/12/2022, Chính phủ đã ban hành Kế hoạch tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân được thực hiện từ ngày 03/01/2023 đến ngày 15/3/2023.
Bộ TN&MT đã hoàn thành tổng hợp, tiếp thu, giải trình ý kiến nhân dân để báo cáo Chính phủ trình Quốc hội; tổng hợp, tiếp thu, giải trình ý kiến của các Bộ, ngành, các tổ chức,...; nghiên cứu tiếp thu vào dự thảo Luật ý kiến của các Đại biểu Quốc hội tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ngày 06-07/4/2023; phối hợp tham mưu xây dựng Hồ sơ dự án Luật Đất đai (sửa đổi) để Chính phủ trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5 năm 2023) tại Tờ trình số 136/TTr-CP ngày 25/4/2023 của Chính phủ trình Quốc hội Dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Hiện tại, Bộ TN&MT đang thực hiện tiếp thu, giải trình ý kiến của Đại biểu Quốc hội tại phiên họp Hội trường ngày 21/6/2023 kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV để trình Chính phủ xem xét, báo cáo Quốc hội và tiếp tục hoàn thiện Hồ sơ Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) để trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6.
Công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất
Về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất: Lập Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, lập Kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia kỳ đầu 2021 - 2025; xây dựng chiến lược sử dụng đất cấp quốc gia có tầm nhìn dài hạn đến năm 2045. Trong đó, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia 5 năm 2021- 2025 đã được Quốc hội thông qua và Quyết nghị tại Nghị quyết số 39/2021/QH15 ngày 13/11/2021. Theo đó, trình Thủ tướng Chính phủ quyết định việc phân bổ chỉ tiêu sử dụng đất cho các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an (Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022), đồng thời đã hoàn thiện và trình Chính phủ ban hành Nghị quyết số 115/NQ-CP ngày 05/09/2022 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 39/2021/QH15 của Quốc hội. Thực hiện việc công khai, minh bạch thông tin quy hoạch sử dụng đất, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất về cơ sở dữ liệu, bản đồ trong hệ thống quy hoạch, bao gồm quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện và các quy hoạch ngành, lĩnh vực khác có liên quan.
Về tổng hợp kết quả thực hiện Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ và đề xuất điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất 05 năm (2021-2025) cấp quốc gia: Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 360/CĐ-TTg ngày 02/5/2023, Bộ TN&MT đã có văn bản số 59/BTNMTCQHPTTNĐ ngày 06/01/2023 gửi Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc báo cáo kết quả thực hiện chỉ tiêu sử dụng đất, đề xuất tăng giảm của các địa phương. Trên cơ sở phân tích số liệu, kết quả thực hiện, đề xuất của các địa phương, tình hình kiểm tra, đánh giá thực tế, Bộ TN&MT đang xây dựng phương án điều chỉnh báo cáo Thủ tướng Chính phủ; tổng hợp kết quả thực hiện chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất đã được giao, tổng hợp chỉ tiêu sử dụng đất cần điều chỉnh trong quy hoạch sử dụng đất đến năm 2030 và kế hoạch sử dụng đất đến năm 2025 của 63 tỉnh, thành phố. Đồng thời đã tổ chức các đoàn công tác làm việc với 13 địa phương có đề xuất điều chỉnh nhu cầu sử dụng đất lớn. Trên cơ sở kết quả tổng hợp báo cáo nhu cầu sử dụng đất của các địa phương, Bộ TN&MT sẽ báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét, điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Kế hoạch sử dụng đất quốc gia 05 năm 2021-2025 tại kỳ họp tháng 10 năm 2023.
Tổ chức thẩm định, góp ý kiến quy hoạch ngành, lĩnh vực, quy hoạch cấp tỉnh, đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương khẩn trương triển khai, hoàn thành việc lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021 - 2025 cấp tỉnh, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện theo tinh thần Nghị quyết số 751/2019/UBTVQH14 ngày 16/8/2019 và Nghị quyết số 499/NQ-UBTVQH15 ngày 28/3/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hồi và đảm bảo các chỉ tiêu sử dụng đất quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ phân bổ cho các địa phương tại Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022.
Về Kế hoạch sử dụng đất 05 năm (2021-2025) cấp tỉnh: Bộ TN&MT thành lập Hội đồng thẩm địnhKế hoạch sử dụng đất quốc phòng, kế hoạch sử dụng đất an ninh, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh ban hành Quy chế hoạt động của Hội đồng thẩm định kế hoạch sử dụng đất quốc phòng, kế hoạch sử dụng đất an ninh, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh tại Quyết định số 01/QĐ-HĐTĐ ngày 07/4/2023. Bộ TN&MT đã ban hành Công văn số 2344/BTNMT-QHHPTTNĐ ngày 06/4/2023 đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành văn bản chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương hoàn thiện hồ sơ kế hoạch sử dụng đất 2021-2025 cấp tỉnh gửi Bộ TN&MT tổ chức thẩm định theo quy định; hoàn thành việc lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thời kỳ 2021-2030, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đảm bảo đúng quy định của pháp luật về đất đai và Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Công văn số 315/TTg-NN về việc lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch sử dụng đất 5 năm 2021- 2025 cấp tỉnh và lập, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp huyện thời kỳ 2021-2030 ngày 27/4/2023 gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Về giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất
Trong năm 2021 - 2022, Bộ TN&MT đã chỉ đạo, hướng dẫn tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các địa phương trong công tác giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện các công trình, dự án theo quy định của Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành. Tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 10/QĐ-TTg ngày 06/4/2022 quy định về trình tự, thủ tục chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 02 vụ trở lên với quy mô dưới 500 ha; đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ đầu nguồn dưới 50 ha thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho Hội đồng nhân dân thành phố Hải Phòng, Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An và Hội đồng nhân dân thành phố Cần Thơ. Bộ TN&MT đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 30/4/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20/5/2023), trong đó có các quy định được bổ sung quy định về điều kiện, tiêu chí cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng sang mục đích khác để thực hiện dự án đầu tư; Quyết định số 06/2023/QĐ-TTg ngày 24/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ quy định thí điểm về trình tự, thủ tục chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa với quy mô dưới 500 ha thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho Hội đồng nhân dân tỉnh Khánh Hòa (thực hiện theo cơ chế đặc thù theo Nghị quyết số 55/2022/NQ15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội).
Hiện nay, Bộ TN&MT tiếp tục hướng dẫn công tác giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, đặc biệt là các dự án đã được giao đất nhưng chưa đưa đất vào sử dụng. Tiếp tục rà soát báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép các địa phương chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ để thực hiện các công trình, dự án. Tổ chức thẩm định hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ theo quy định khoản 1 Điều 58 Luật Đất đai; phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thống nhất kịp thời hướng dẫn việc lập hồ sơ để triển khai quy định mới tại Nghị định số 10/2023/NĐ-CP.
Hoàn thành công tác thẩm định và Thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định chủ trương việc chuyển mục đích sử dụng đất rừng và đất trồng lúa nước từ hai vụ trở lên của Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.
