Trong thời gian chờ Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) về việc truyền, nhận số liệu từ hệ thống các trạm quan trắc tự động, liên tục về các cơ quan quản lý được ban hành, nhằm thống nhất về yêu cầu kỹ thuật và hạ tầng cơ sở cho việc truyền, nhận số liệu quan trắc tự động, liên tục giữa các đơn vị, địa phương trong cả nước, Bộ đã có Công văn số 5417/BTNMT-TCMT gửi Sở TNMT các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị chỉ đạo và triển khai các nội dung “Hướng dẫn tạm thời về việc truyền, nhận số liệu quan trắc tự động, liên tục”.
Theo Công văn hướng dẫn, yêu cầu tối thiểu đối với hệ thiết bị lưu giữ, truyền nhận số liệu (hệ datalogger) từ hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục về Sở TNMT phải được kết nối đến các thiết bị cảm biến (sensor) thông qua thiết bị hiển thị số liệu (Data Controller) để nhận kết quả đo; có khả năng lưu trữ liên tục số liệu quan trắc được từ hệ thống quan trắc tự động, liên tục ít nhất là 30 ngày số liệu gần nhất; có tín hiệu đầu ra là dạng số (digital); có khả năng nhận tín hiệu điều khiển từ các cơ quan quản lý phục vụ việc tự động lưu mẫu từ xa (đối với các hệ thống quan trắc môi trường nước thải tự động, liên tục) và kiểm tra giám sát/lấy số liệu khi có yêu cầu; có khả năng truyền số liệu liên tục thông qua môi trường internet, theo thời gian thực; đồng thời phải có biện pháp bảo mật để cơ quan quản lý thực hiện giám sát, quản lý các thay đổi và truy cập vào hệ datalogger nhằm đảm bảo tính toàn vẹn và chính xác của số liệu trong quá trình truyền, nhận, lưu giữ tại hệ datalogger. Các biện pháp gồm: niêm phong vật lý đối với cơ cấu chỉnh của hệ datalogger hoặc phân quyền truy cập (username, password). Sở TNMT quản lý niêm phong hoặc cấp quyền truy cập hệ datalogger.
Về yêu cầu về hạ tầng kết nối internet tại Hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục, đường truyền phải đáp ứng được tối thiểu ở mức 1MB/s, phải có địa chỉ IP tĩnh và thông báo địa chỉ IP này với Sở TNMT. Trong trường hợp đường truyền được sử dụng kết hợp phục vụ truyền hình ảnh từ camera giám sát thì tốc độ tối thiểu phải ở mức 3MB/s.
Đối với cơ sở hạ tầng tại Sở TNMT phục vụ tiếp nhận, lưu giữ và truyền số liệu, Sở TNMT phải có tối thiểu 01 máy chủ tiếp nhận, lưu giữ số liệu truyền về hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục với cấu hình tối thiểu: Bộ vi xử lý 2.5 GHz; Bộ nhớ trong (RAM) 32 GB; Ồ cứng 500 GB.
Máy chủ phải được kết nối internet; đường truyền phải đáp ứng được tối thiểu ở mức 2MB/s, phải có địa chỉ IP tĩnh và thông báo địa chỉ IP này với Bộ TNMT. Trong trường hợp đường truyền được sử dụng kết hợp phục vụ truyền số liệu từ camera gián sát thì tốc độ tối thiểu phải ở mức 3MB/S.
Về cách thức tổ chức quản lý số liệu tại Sở TNMT, Sở TNMT nên có cơ sở dữ liệu để quản lý số liệu quan trắc tự động, liên tục trên địa bàn của địa phương.
Số liệu được truyền từ hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục về Sở TNMT phải được lưu trữ theo cấu trúc thư mục, cơ sở dữ liệu. Cơ sở dữ liệu nếu có thì cần quản trị được các thông tin cơ bản như: tên hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục, mã hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục, thành phần môi trường, thông số, kết quả đo, đơn vị đo, thời gian đo.
Đối với tần suất và cách thức truyền số liệu từ hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục về Sở TNMT và từ Sở TNMT về Bộ TNMT, số liệu từ hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục được truyền trực tuyến về Sở TNMT liên tục ngay sau khi kết quả quan trắc được hệ thống trả ra, theo thời gian thực và liên tục 24/24 giờ. Số liệu từ Sở TNMT truyền về Bộ TNMT là số liệu trung bình 1 giờ và được truyền trực tuyến, liên tục 24/24 giờ.
Trường hợp số liệu truyền từ hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục về Sở TNMT và từ Sở TNMT về Bộ TNMT bị gián đoạn, ngay sau khi việc truyền số liệu hoạt động trở lại, hệ thống phải tự động thực hiện truyền lại các số liệu trong khoảng thời gian bị gián đoạn.
Về cách thức truyền số liệu, hoạt động truyền nhận số liệu phải được đảm bảo tính toàn vẹn, chính xác và bảo mật của số liệu; phải đảm bảo tính chính xác của địa chỉ số liệu được truyền đi và của địa chỉ đích đến của số liệu đó.
Định dạng và nội dung của tệp số liệu phải được chuẩn hóa tại hệ thống quan trắc môi trường tự động trước khi truyền về Sở TNMT và tại Sở TNMT trước khi truyền về Bộ TNMT theo quy định.
Việc lựa chọn giải pháp truyền số liệu từ hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục về Sở TNMT phải được căn cứ theo điều kiện thực tế, yêu cầu kỹ thuật của đơn vị quản lý, vận hành hệ thống quan trắc môi trường tự động, liên tục, có thể lựa chọn một trong hai giải pháp: (i) Sử dụng hệ thiết bị lưu trữ, truyền nhận số liệu (hệ datalogger) để truyền số liệu về Sở TNMT, độc lập với thiết bị truyền số liệu về hệ thống quản lý, điều khiển của cơ sở (ii) Sử dụng hệ thiết bị lưu trữ, truyền nhận số liệu (hệ datalogger) sẵn có tại cơ sở để truyền số liệu về Sở TNMT và cho phép Sở TNMT gửi tín hiệu điều khiển hoặc giám sát, quản lý truy cập.
Việc lựa chọn giải pháp cần đảm bảo các yêu cầu: (i) Hệ thiết bị lưu trữ, truyền nhận số liệu về Sở TNMT phải đảm bảo các yêu cầu được quy định tại Khoản 1; (ii) Số liệu được truyền phải đảm bảo tính chính xác, phản ánh đúng giá trị đo tại các đầu đo, không được có sự can thiệp làm sai lệch kết quả đo và phải được xác thực bằng địa chỉ IP; (iii) Số liệu phải được chuẩn hoá và truyền về Sở TNMT theo các yêu cầu được quy định.
CTTĐT(21/11/2016, http://www.monre.gov.vn/)
